Ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἡ δεύτερη μακρά περίοδος νηστείας μετά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, δέν ἔχει ὅμως τήν αὐστηρότητα αὐτῆς. Ὁ λαός τήν ὀνομάζει καί «σαραντάμερο»…
Ἀρχίζει στίς 15 Νοεμβρίου καί λήγει στίς 24 Δεκεμβρίου. Κατά τήν διάρκειά της τελεῖται καθημερινά ἡ Θεία Λειτουργία, τό γνωστό «σαρανταλείτουργο»…
Νηστεία των Χριστουγέννων (40 ημ.): Από της 15ης Νοεμβρίου έως την 24ην Δεκεμβρίου νηστεύομεν από κρέας, αυγά, ιχθύας και γαλακτερά. Τετάρτην και Παρασκευήν νηστεύομεν και από έλαιον (αλάδωτον) εκτός εάν συμπέσουν εορταί. Από της 21ης Νοεμβρίου έως και την 12ην Δεκεμβρίου, το Σάββατον και την Κυριακήν γίνεται κατάλυσις μόνον ιχθύος.
Σέ ὅλη τή διάρκεια τῶν 40 ἡμερῶν δέν καταλύονται κρέας, γαλακτερά καί αὐγά. Καταλύεται τό ψάρι τα Σαββατοκυριακα -ἐκτός Τετάρτης καί Παρασκευῆς- μέχρι 17 Δεκεμβρίου. Τήν τελευταία ἑβδομάδα, πού εἶναι ἡ ἀρχαιότερη νηστεία, 18 ἕως 24 Δεκεμβρίου, ἔχουμε μόνο κατάλυση οἴνου καί ἐλαίου, ἐκτός Τετάρτης καί Παρασκευῆς, πού κάνουμε ἄλαδο.
Ἡ νηστεία ἐκφράζει τό ὀρθόδοξο χριστιανικό ἦθος πού εἶναι ἀσκητικό. Μέ τή νηστεία ἐπιδιώκουμε τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός μας. «Φάρμακον ἁμαρτίας ἀναιρετικόν», τήν χαρακτηρίζει ὁ Μέγας Βασίλειος. Καθαρίζει τίς «αἰσθήσεις τοῦ στόματος» καί τά συνακόλουθα πάθη (γαστριμαργία, κοιλιοδουλεία, σαρκικές ἐπιθυμίες κ.λπ.). Ἐλευθερώνει ἀπό τά πάθη τῆς ψυχῆς.
Ἡ νηστεία εἶναι «παθοκτόνος», ὄχι σωματοκτόνος! Ἔτσι προφυλασσόμαστε ἀπό τούς βρώμικους, ρυπαρούς λογισμούς, καί χρησιμοποιώντας την σάν ὅπλο ἀποκρούουμε τούς πειρασμούς. Ὁδηγούμαστε στήν ἀπόκτηση τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν καί κατ’ ἐπέκτασιν στόν κύριο στόχο μας: τήν ἕνωση, τήν κοινωνία μέ τόν Θεό.
Ἡ νηστεία εἶναι «σωματική» (ἀποχή τροφῶν), ἀλλά καί «πνευματική» (ἐγκράτεια καί ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία). Ἄν δέν συμβαδίζουν καί τά δύο σκέλη τῆς νηστείας, τότε ἡ νηστεία δέν ἐκπληρώνει τόν σκοπό της καί καταλήγει νά γίνει ἤ τυπολατρεία ἤ ἰδεολογία.
Πηγή: romioitispolis