Το μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου στην Κύπρο

Δεν περίμενα, ότι μετά την επίσκεψη στους Αγίους Τόπους τρεις φορές, καθώς και τη διαμονή μου για μεγάλο χρονικό διάστημα στο μοναστήρι του Κύκκου, θα ανακαλύψω ένα μέρος που θα άγγιζε τόσο βαθιά την καρδιά μου και θα χαροποιούσε την ψυχή μου…

Στο τέλος των ταξιδιών μου στην Κύπρο, ο Κύριος με αξίωσε να εγκατασταθώ στο χωριό Τάλα, που βρίσκεται βόρεια της Πάφου, κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου. Είναι μια καυτερή καλοκαιρινή μέρα και περπατώ κατά μήκος ενός ηλιόλουστου αυτοκινητόδρομου κατά μήκος βιλών και σπιτιών με όμορφα περιποιημένα γκαζόν και πινακίδες. Το ταξίδι μου είναι σύντομο – μόνο δύο χιλιόμετρα, αλλά λόγω της υψηλής υγρασίας καθώς και λόγω του γεγονότος, ότι ο δρόμος είναι ανηφορικός, καθίσταται δύσκολο να αναπνεύσεις, τα ρούχα σου κολλάνε στο σώμα, ενώ κάθε βήμα γίνεται μετρημένο και βαρύ, με τις λέξεις στο πλήρες νόημά τους.

Θυμάμαι μια ιστορία από το Πατερικό, όταν ένας ασκητής, έχοντας βαδίσει πολύ δρόμο για να φτάσει στον γέροντα στην έρημο, του ζήτησε μια γουλιά νερό. Κι εκείνος του απάντησε: «Να είσαι ικανοποιημένος με τη σκιά, γιατί άλλοι ταξιδιώτες δεν την έχουν καν». Κι εγώ και νερό έχω κι ακόμη ένα καπέλο παναμέζικο για τον ήλιο. Μόνο το τραγούδι των τζιτζικιών γεμίζει τη σιωπή αυτής της αποπνικτικής ημέρας, καθώς και κάποιο αυτοκίνητο, που σπάνια κινείται στον αυτοκινητόδρομο.

Ίσως, με την Πρόνοια του Θεού, ένας από τους πιο φημισμένους οικισμούς, το χωριό Καμάρες, βρίσκεται σήμερα κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου. Η λαμπρότητα και η πολυτέλεια του κόσμου με τους δελεαστικούς πειρασμούς του είναι δίπλα-δίπλα με ένα λιγότερο αξιοσημείωτο, αλλά ακόμα πιο δελεαστικό πνευματικό θησαυροφυλάκιο. Το μοναστήρι, ως όαση ηρεμίας, σιωπής και προσευχής, γειτονεύει με τον καύσωνα των κοσμικών προβλημάτων. Αυτοί είναι δύο κόσμοι που συνυπάρχουν δίπλα-δίπλα, αλλά δεν φαίνεται να εφάπτονται μεταξύ τους. Και καθώς το διαπιστώνω αυτό, το τοπίο αλλάζει καθώς πλησιάζω στο μοναστήρι. Η αραιή βλάστηση αντικαθίσταται από κοντόχοντρες ελιές, απλωμένους κέδρους και λεπτά κυπαρίσσια. Το ορεινό τοπίο αντικαθιστά την πεδιάδα και ένα ελαφρύ αεράκι και το άρωμα των δέντρων και των θάμνων φυσούν από τις πλαγιές των βουνών, δίνοντας την πολυαναμενόμενη δροσιά και χαλάρωση από τον μεσημεριανό καύσωνα.

Τα πουλιά πετούν ανέμελα ανάμεσα στις πλαγιές, η γαλήνη και η ηρεμία βασιλεύουν στον αέρα. Φαίνεται, ότι ο Άγιος Νεόφυτος, κατοικεί χωρίς να είναι ορατός εδώ και υποδέχεται με αγάπη κάθε ταξιδιώτη. Η ατμόσφαιρα θυμίζει περισσότερο τα μοναστήρια των Αγίων Τόπων, όπως το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του Χοζεβίτου, αν και η περιοχή δεν είναι τόσο ερημική.

Φαίνεται, ότι ο Άγιος Νεόφυτος, κατοικεί χωρίς να είναι ορατός εδώ και υποδέχεται με αγάπη κάθε ταξιδιώτη

Εισέρχομαι από την πύλη του μοναστηριού καθώς με υποδέχονται ακόμη περισσότερα τροπικά δέντρα και θάμνοι, ενώ μπροστά στα μάτια μου βρίσκεται το πέτρινο συγκρότημα της Εγκλείστρας (που σημαίνει “κλείστρο”, “κλειστός χώρος” στα ελληνικά) με σπηλιές και κελιά – το αρχαίο μοναστήρι του Αγίου Νεόφυτου. Εκτός από τα κελιά, υπάρχουν και πολλά μικρά στρογγυλά στόμια στον ασβεστολιθικό βράχο, μέσα στα οποία φωλιάζουν πουλιά. Ακριβώς σε αυτή τη σπηλιά πάνω στο βράχο, που σκάλισε με τα χέρια του, ο άγιος έζησε σε πλήρη απομόνωση και μοναξιά 11 χρόνια…

Αυτό το πέτρινο συγκρότημα περιλαμβάνει δύο επίπεδα. Στο πρώτο επίπεδο βρίσκεται το κύριο σπήλαιο, που αποτελείται από το κελί του Αγίου, καθώς και το ιερό βήμα και το παρεκκλήσι. Στη συνέχεια, το συγκεκριμένο σπήλαιο μετατρέπεται σε ερημητήριο.

Λίγο ψηλότερα, βρίσκεται το δεύτερο επίπεδο με δύο κελιά. Σε ένα από αυτά, το οποίο ο Άγιος ονόμασε με αγάπη, Νέα Σιών, ο ίδιος μετακόμισε κατά τη δημιουργία της σκήτης και της αγιογράφησης των τοιχωμάτων, βρίσκοντας εκεί και πάλι την σιωπή και μοναξιά. Αυτά τα κελιά φαίνονται ακόμη πιο απρόσιτα και ασκητικά, καθώς βρίσκονται σε μια απότομη πλαγιά και μπορείτε να ανεβείτε εκεί μόνο από τις μικρές πέτρινες προεξοχές. Επί του παρόντος, η είσοδος απαγορεύεται για λόγους ασφαλείας.

Η καρδιά μου χτυπά γρήγορα σε αναμονή αυτής της χαροποιού συνάντησης καθώς βιάζομαι ν’ ανέβω τα πέτρινα σκαλιά προς το σπήλαιο του Αγίου Νεοφύτου. Αυτή δεν είναι η πρώτη μου επίσκεψη, αλλά κάθε φορά, όλο και μια χαρούμενη προσμονή γεμίζει την καρδιά μου. Ο καλοπροαίρετος φύλακας που με γνωρίζει ήδη, μου λέει, “Καλώς ήλθατε” και αμέσως με αφήνει να διαβώ.